Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk otrzymało dofinansowanie na utworzenie Centrum Obliczeń Wspomaganych Kwantowo w ramach działania Międzynarodowe Agendy Badawcze finansowanego z programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027.
Wartość projektu Centrum Obliczeń Wspomaganych Kwantowo (nr projektu FENG.02.01-IP.05-M032/25) wynosi 30 000 000 zł, w tym wysokość wkładu z Funduszy Europejskich – 30 000 000 zł.
Projekt ma na celu stworzenie pierwszej w Polsce jednostki naukowej dedykowanej zastosowaniu efektów kwantowych w obliczeniach. Centrum powstanie w oparciu o istniejący potencjał naukowy Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk w zakresie teorii technologii kwantowych i będzie odpowiedzią na kluczowe wyzwania współczesności.
Obecna technologia, przemysł, medycyna i nauka opierają się na rosnącej mocy obliczeniowej komputerów. Istnieją jednak zadania związane m.in. z zapewnieniem tajności komunikacji czy optymalizacją, których efektywne rozwiązanie przekracza możliwości komputerów klasycznych, a które potencjalnie mogą być wykonane na komputerach kwantowych czy symulatorach kwantowych. Dzięki postępowi technologicznemu budowa takich urządzeń staje się realna – powstają ich pierwsze, jeszcze niedoskonałe prototypy wykorzystujące różne układy fizyczne.
Projekt ma na celu utorowanie drogi do weryfikowanej, energooszczędnej, wiarygodnej i skalowalnej przewagi obliczeniowej opartej o układy kwantowe. Zostanie to osiągnięte poprzez opracowanie szeregu kluczowych rozwiązań odpowiadających na poważne przeszkody, z jakimi boryka się dziedzina obliczeń kwantowych, w szczególności szumy i dekoherencja wymagające zaawansowanej korekcji błędów, wysoka złożoność wielocząstkowych układów kwantowych utrudniająca ich opis i charakteryzację, a także silna konkurencja ze strony dynamicznie rozwijających się klasycznych metod symulacji.
Projekt skierowany jest do społeczności naukowej, przemysłu technologicznego oraz wszystkich, którzy chcą budować przyszłość opartą na technologiach kwantowych.
Centrum Obliczeń Wspomaganych Kwantowo będzie wspierane przez partnerów zagranicznych: ICFO-The Institute of Photonic Sciences (partner strategiczny) oraz Uniwersytet w Stuttgarcie, a także krajowych, w tym Uniwersytet Warszawski. Współpraca międzynarodowa zapewni najwyższy poziom realizowanych badań i wpisuje się w szersze inicjatywy europejskie, takie jak Quantum Flagship.
Projekt będzie prowadzony przez uznanych naukowców specjalizujących się w teorii technologii kwantowych:
Wspierane przez CFT PAN, Centrum będzie realizować badania na najwyższym poziomie, łącząc doskonałość naukową z rozwojem technologii o znaczeniu strategicznym.
